KANSER HASTALARINDA RUHSAL SÜREÇLER VE PSİKOONKOLOJİNİN KIYMETİ
Kanser hayatı tehdit eden önemli bir sıhhat sorunu olarak algılandığı için kanser tanısı alan bireylerin birtakım yansılar geliştirmesi olağandır. Bütün bu süreçlerde ruhsal ve toplumsal dayanak hastayı daha âlâ hissettirmek ve tedaviyi de olumlu etkilemek açısından son derece değerlidir.
Kanser teşhis ve tedavi sürecinde verilen yansılar bireyden şahsa bakılırsa farklılık gösterirken vakit içerisinde de bir ekip değişikler gözlenmektedir.
TEŞHİS ALMAK ZORDUR
Teşhis öncesi periyoda baktığımızda hastalar tarafınca çoklukla en güç periyot olarak nitelendirilir. Bunun en büyük niçinlerinden biri ise belirsizliktir. Zira belirsizlik bireyde telaş yaratan bir durumdur. Hastalar telaşlı birkaç hafta geçirebilir. Akabinde teşhis almayla birlikte bir şok periyodu yaşanabilir. Ağır hisler, ağlama krizleri, donup kalma, reaksiyon verememe üzere çeşitli yansılar verilebilir. Teşhis daha sonrası süreçte ise tedaviyi planlama, tedaviye başlama, hastalık ve tedavi ile alakalı tam bir bilgiye sahip olamama bizde korku yaratan durumların başında gelmektedir. Bunların hepsi hayli olağan reaksiyonlardır.
‘BEN KANSER OLAMAM’
Teşhis daha sonrası hastalarda inkar ve öfke reaksiyonları geliştirdikleri görülmektedir. Birey kanser tanısı almayı benliğine bir atak olarak algılayabilir.
‘’niçin BEN?’’
Kişi ‘niçin ben’ diye sorabilir ve kendini haksızlığa uğramış hissedebilir. Bu kızgınlık tedaviyi reddetme sürecine dönüşerek hastanın tedavisini olumsuz etkileyebilir bilhassa bu noktada ruhsal ve toplumsal takviye hayli değerlidir.
‘ÜSTESİNDEN GELEMEYECEĞİM’
Hastalığın ilerlemesi ve tedavi süreciyle birlikte hasta güç kaybına uğrayabilir ve üstesinden gelemeyeceğini düşünebilir. His durumda düşüşler gözlenmektedir. Bu sürecin erken fark edilip kıymetlendirilmesi depresyona karşı hami olabilmektedir.
Kabullenme Kademesi
Kabullenme periyodunda hastanın reaksiyonları yatışır, tedaviye ahenk sağlar. Lakin bu vakitte hastalar içe kapanma davranışı görülebilir.
AİLE İÇİNDE SIKINTILAR GÖRÜLEBİLİR
Aile ortasındaki rollerin değişmesi, hastanın yaşadığı öfke, korku üzere durumlar, bakım verenin yükü aile ortasında problemlere sebep olabilir.
Bu etapların yeri değişebilir yahut kimi evreler hiç yaşanmayabilir ama genel olarak hastaların verdiği reaksiyonlar böyledir.
şüphesiz kişinin teşhis anındaki niyetleri ile tedavinin ilerleyen vaktindeki kanılar farklılaşmaktadır. Bir hastamız bu süreci şu biçimde anlatmıştır: ‘Bana birinci başta sorsanız hayatın sonu derdim lakin artık kansere bana açılan bir pencere olarak bakıyorum.’
KANSER BİR SAVAŞ MI?
Hastalardan kanseri bir şeye benzetmeleri istendiği bir çalışmada birden fazla ‘savaş’ metaforunu kullanmıştır. bir daha tıpkı çalışmada hastalar, canavar, kış mevsimi, baston üzere benzetmeler yapmıştır.
Bu noktada kanserin nasıl algılandığı değerlidir. Kendinizi kurban olarak görmektense bu süreçten gelişerek çıkabileceğinizi fark etmek olumlu bir bakış açısı olacaktır.
KANSERLE ÇABA ETMEK
Tedavi müddeti, formu ve sıklığı hastaya nazaran değişiklik göstermektedir. Günümüzdeki metotlar yardımıyla kanserin erken teşhis ve tedavi ile ortadan kaldırılması mümkündür. Tesirli tedaviler yardımıyla kanserli hastanın sağ kalım oranı pek yüksektir.
Hastalıkla uğraş konusunda hasta ve yakınları için ruhsal takviye etken bir rol oynamaktadır. Bu sebeple hastalığın giderilmesi konusunda umutlu olmak ve tedaviyi geciktirmemek büyük değer taşır.
Ruhsal takviyeyle birlikte fizikî antrenman yapmak, hobiler edinmek, gevşeme ve nefes idmanları kişinin ömür kalitesini arttırır. Nefes uygulamaları sıhhat açısından hayli değerlidir ve onkoloji hastaları üstündeki tesirleri de çalışmalarda gösterilmiştir. Gerçek nefes ile his, niyetler, nabız, tansiyon, konsantrasyon, gerilimle başa çıkma biçimlerimiz üzere biroldukca düzenek etkilenir.
Hastanemizde uyguladığımız nefes ve gevşeme atölyesi kararında hastalarımızın gerilim termometresinde işaretledikleri gerilim düzeyinin azaldığı gözlenmiştir.
Bütün bu süreçlerde ruhsal ve toplumsal takviye hastayı daha âlâ hissettirmek ve tedaviyi de olumlu etkilemek açısından son derece kıymetlidir. Her vakit hastanemizin psikoonkoloji kısmından takviye alabilirsiniz.
Ruhsal sıhhatinizi önemsiyoruz.
Psikolog Sinem DEMİRTAŞ
Okumaya devam et...
Kanser hayatı tehdit eden önemli bir sıhhat sorunu olarak algılandığı için kanser tanısı alan bireylerin birtakım yansılar geliştirmesi olağandır. Bütün bu süreçlerde ruhsal ve toplumsal dayanak hastayı daha âlâ hissettirmek ve tedaviyi de olumlu etkilemek açısından son derece değerlidir.
Kanser teşhis ve tedavi sürecinde verilen yansılar bireyden şahsa bakılırsa farklılık gösterirken vakit içerisinde de bir ekip değişikler gözlenmektedir.
TEŞHİS ALMAK ZORDUR
Teşhis öncesi periyoda baktığımızda hastalar tarafınca çoklukla en güç periyot olarak nitelendirilir. Bunun en büyük niçinlerinden biri ise belirsizliktir. Zira belirsizlik bireyde telaş yaratan bir durumdur. Hastalar telaşlı birkaç hafta geçirebilir. Akabinde teşhis almayla birlikte bir şok periyodu yaşanabilir. Ağır hisler, ağlama krizleri, donup kalma, reaksiyon verememe üzere çeşitli yansılar verilebilir. Teşhis daha sonrası süreçte ise tedaviyi planlama, tedaviye başlama, hastalık ve tedavi ile alakalı tam bir bilgiye sahip olamama bizde korku yaratan durumların başında gelmektedir. Bunların hepsi hayli olağan reaksiyonlardır.
‘BEN KANSER OLAMAM’
Teşhis daha sonrası hastalarda inkar ve öfke reaksiyonları geliştirdikleri görülmektedir. Birey kanser tanısı almayı benliğine bir atak olarak algılayabilir.
‘’niçin BEN?’’
Kişi ‘niçin ben’ diye sorabilir ve kendini haksızlığa uğramış hissedebilir. Bu kızgınlık tedaviyi reddetme sürecine dönüşerek hastanın tedavisini olumsuz etkileyebilir bilhassa bu noktada ruhsal ve toplumsal takviye hayli değerlidir.
‘ÜSTESİNDEN GELEMEYECEĞİM’
Hastalığın ilerlemesi ve tedavi süreciyle birlikte hasta güç kaybına uğrayabilir ve üstesinden gelemeyeceğini düşünebilir. His durumda düşüşler gözlenmektedir. Bu sürecin erken fark edilip kıymetlendirilmesi depresyona karşı hami olabilmektedir.
Kabullenme Kademesi
Kabullenme periyodunda hastanın reaksiyonları yatışır, tedaviye ahenk sağlar. Lakin bu vakitte hastalar içe kapanma davranışı görülebilir.
AİLE İÇİNDE SIKINTILAR GÖRÜLEBİLİR
Aile ortasındaki rollerin değişmesi, hastanın yaşadığı öfke, korku üzere durumlar, bakım verenin yükü aile ortasında problemlere sebep olabilir.
Bu etapların yeri değişebilir yahut kimi evreler hiç yaşanmayabilir ama genel olarak hastaların verdiği reaksiyonlar böyledir.
şüphesiz kişinin teşhis anındaki niyetleri ile tedavinin ilerleyen vaktindeki kanılar farklılaşmaktadır. Bir hastamız bu süreci şu biçimde anlatmıştır: ‘Bana birinci başta sorsanız hayatın sonu derdim lakin artık kansere bana açılan bir pencere olarak bakıyorum.’
KANSER BİR SAVAŞ MI?
Hastalardan kanseri bir şeye benzetmeleri istendiği bir çalışmada birden fazla ‘savaş’ metaforunu kullanmıştır. bir daha tıpkı çalışmada hastalar, canavar, kış mevsimi, baston üzere benzetmeler yapmıştır.
Bu noktada kanserin nasıl algılandığı değerlidir. Kendinizi kurban olarak görmektense bu süreçten gelişerek çıkabileceğinizi fark etmek olumlu bir bakış açısı olacaktır.
KANSERLE ÇABA ETMEK
Tedavi müddeti, formu ve sıklığı hastaya nazaran değişiklik göstermektedir. Günümüzdeki metotlar yardımıyla kanserin erken teşhis ve tedavi ile ortadan kaldırılması mümkündür. Tesirli tedaviler yardımıyla kanserli hastanın sağ kalım oranı pek yüksektir.
Hastalıkla uğraş konusunda hasta ve yakınları için ruhsal takviye etken bir rol oynamaktadır. Bu sebeple hastalığın giderilmesi konusunda umutlu olmak ve tedaviyi geciktirmemek büyük değer taşır.
Ruhsal takviyeyle birlikte fizikî antrenman yapmak, hobiler edinmek, gevşeme ve nefes idmanları kişinin ömür kalitesini arttırır. Nefes uygulamaları sıhhat açısından hayli değerlidir ve onkoloji hastaları üstündeki tesirleri de çalışmalarda gösterilmiştir. Gerçek nefes ile his, niyetler, nabız, tansiyon, konsantrasyon, gerilimle başa çıkma biçimlerimiz üzere biroldukca düzenek etkilenir.
Hastanemizde uyguladığımız nefes ve gevşeme atölyesi kararında hastalarımızın gerilim termometresinde işaretledikleri gerilim düzeyinin azaldığı gözlenmiştir.
Bütün bu süreçlerde ruhsal ve toplumsal takviye hastayı daha âlâ hissettirmek ve tedaviyi de olumlu etkilemek açısından son derece kıymetlidir. Her vakit hastanemizin psikoonkoloji kısmından takviye alabilirsiniz.
Ruhsal sıhhatinizi önemsiyoruz.
Psikolog Sinem DEMİRTAŞ
Okumaya devam et...