İmtihan tasası, eleştirilme derdi, topluluk önünde konuşma tasası, başaramama tasası, yaratıcı olamama telaşı, ayrılık kaygısı… ömrümüzde bu kadar hayli telaşa yer verdiğimizde mutluluğun ön kaidesine telaşları yenmeyi koymaya başlıyoruz. Pekala, ömrümüzün her alanına yayılmış ve memnunlukla, muvaffakiyetle eşleşmiş tasanın asıl manası ve bizim üzerimizde yarattığı, kendi oluşturduğumuz manaları neler olabilir?
Tasa, doğumdan itibaren bizimle. Doğduğumuz anda yaşamak için dert duymaya başlıyoruz ve bu sayede en temel gereksinimimiz olan birini sevme ve bağlantı kurma gereksinimimiz ortaya çıkıyor. bu biçimdece ömrümüzün birinci anlarında bir telaşımız daha oluşuyor; bağlanma tasası. Davranışlarımız, ilgilerimiz, aldığımız kararlarımız bu korkularımızdan temel alarak bizimle birlikte şekillenmeye başlıyor. Bu açıdan bakıldığında dert; bizi hayatta tutan, tehlikelerden koruyan, yapacaklarımıza temel olan epeyce yardımcı bir his. Yaşantılarımıza daha sonradan yüklediğimiz anlamlarsa bu hissin hayatı kurtarıcı fonksiyonundan çıkıp ziyan veren bir hale dönüşmesine, yüzme öğrenmeden uzunluğumuzu aşan bir suya atlamışız hissi yaşamamıza sebep oluyor. Bu his yüzünden temel muhtaçlığımız can yeleği aramak oluyor; becerilerimizin ne olduğunu, başarıp başaramayacağımız, kendimizi gerçekçi bir biçimde sorgulamayı değil kaçmayı öğretiyor. Pekala bu hisle yaşamaya, can yeleği bulmaya çalışmaya mahkum muyuz? Alışılmış ki hayır.
Tasa duygusu yaşamamızı sürdürmek için daima bizimle olacak fakat bu duyguyu nasıl nazaranceğimiz bizim denetimimizde. Bunun için yapılacak birinci adım dert hissinin olağan ve sağlıklı olduğunu ve her vakit bizimle olacağını kabul etmek. Bir daha sonraki adım kendimizi tanımak “Ben nasıl bir beşerim? Korktuğumda naparım, üzüldüğümde naparım, heyecanlandığımda naparım? Hislerimi nasıl yaşıyorum? Bu hislerle nasıl baş ederim? Daha düzgün hissetmemi sağlayan şeyler neler?” sorularına yanıt bulmaya çalışmak.
3. adım ise yaşadığımız olayları tanımlayabilmekten geçiyor. Ünlü filozof Epiktetos’a bakılırsa, insanlara olaylar değil kendi inanç ve tavırları ziyan verir. Memnunluk neyi denetim edip edemeyeceğimizi anlamamıza bağlıdır. Denetim edemeyeceğimiz olaylar için gayret etmek akıntıya karşı yüzmeye emsal ve tasamızı sağlıklı olan düzeyden ziyanlı olan düzeye getirir.
Kendimizi tanıyıp, olayları hakikat sınıflandırmaya çalışsak bile yorulduğumuz noktayı fark edebilmek ise epeyce değerli bir basamak. Artık kulaç atmaya kâfi gücümüz kalmıyorsa, kollarımız yorulmaya başladıysa yardım istemenin, durup dinlenmenin vakti geldi demektir. bu biçimde vakit içinderı gecikmeden fark etmek, bize âlâ gelen şeylere vakit ayırmak, bulamadığımızda yardım istemek dinlenip gücümüzü geri kazanıp yeniden ilerlememizi sağlayacak. Korkunun sağlıklı sinyallerini vaktinde almak ise telaşın büyümesini engelleyecek. Artık korkuları tarafınca yönetilen değil korkularını gerçek vakitte ve gerçek biçimde kullanarak daha kuvvetli ilerleyen bireyler olabileceğiz.
Okumaya devam et...
Tasa, doğumdan itibaren bizimle. Doğduğumuz anda yaşamak için dert duymaya başlıyoruz ve bu sayede en temel gereksinimimiz olan birini sevme ve bağlantı kurma gereksinimimiz ortaya çıkıyor. bu biçimdece ömrümüzün birinci anlarında bir telaşımız daha oluşuyor; bağlanma tasası. Davranışlarımız, ilgilerimiz, aldığımız kararlarımız bu korkularımızdan temel alarak bizimle birlikte şekillenmeye başlıyor. Bu açıdan bakıldığında dert; bizi hayatta tutan, tehlikelerden koruyan, yapacaklarımıza temel olan epeyce yardımcı bir his. Yaşantılarımıza daha sonradan yüklediğimiz anlamlarsa bu hissin hayatı kurtarıcı fonksiyonundan çıkıp ziyan veren bir hale dönüşmesine, yüzme öğrenmeden uzunluğumuzu aşan bir suya atlamışız hissi yaşamamıza sebep oluyor. Bu his yüzünden temel muhtaçlığımız can yeleği aramak oluyor; becerilerimizin ne olduğunu, başarıp başaramayacağımız, kendimizi gerçekçi bir biçimde sorgulamayı değil kaçmayı öğretiyor. Pekala bu hisle yaşamaya, can yeleği bulmaya çalışmaya mahkum muyuz? Alışılmış ki hayır.
Tasa duygusu yaşamamızı sürdürmek için daima bizimle olacak fakat bu duyguyu nasıl nazaranceğimiz bizim denetimimizde. Bunun için yapılacak birinci adım dert hissinin olağan ve sağlıklı olduğunu ve her vakit bizimle olacağını kabul etmek. Bir daha sonraki adım kendimizi tanımak “Ben nasıl bir beşerim? Korktuğumda naparım, üzüldüğümde naparım, heyecanlandığımda naparım? Hislerimi nasıl yaşıyorum? Bu hislerle nasıl baş ederim? Daha düzgün hissetmemi sağlayan şeyler neler?” sorularına yanıt bulmaya çalışmak.
3. adım ise yaşadığımız olayları tanımlayabilmekten geçiyor. Ünlü filozof Epiktetos’a bakılırsa, insanlara olaylar değil kendi inanç ve tavırları ziyan verir. Memnunluk neyi denetim edip edemeyeceğimizi anlamamıza bağlıdır. Denetim edemeyeceğimiz olaylar için gayret etmek akıntıya karşı yüzmeye emsal ve tasamızı sağlıklı olan düzeyden ziyanlı olan düzeye getirir.
Kendimizi tanıyıp, olayları hakikat sınıflandırmaya çalışsak bile yorulduğumuz noktayı fark edebilmek ise epeyce değerli bir basamak. Artık kulaç atmaya kâfi gücümüz kalmıyorsa, kollarımız yorulmaya başladıysa yardım istemenin, durup dinlenmenin vakti geldi demektir. bu biçimde vakit içinderı gecikmeden fark etmek, bize âlâ gelen şeylere vakit ayırmak, bulamadığımızda yardım istemek dinlenip gücümüzü geri kazanıp yeniden ilerlememizi sağlayacak. Korkunun sağlıklı sinyallerini vaktinde almak ise telaşın büyümesini engelleyecek. Artık korkuları tarafınca yönetilen değil korkularını gerçek vakitte ve gerçek biçimde kullanarak daha kuvvetli ilerleyen bireyler olabileceğiz.
Okumaya devam et...