İki uçlu bozukluk (bipolar bozukluk, eski ismiyle manik-depresif hastalık) iki başka hastalık devirleriyle karakterize bir ruhsal bozukluktur. Bu hastalık devirlerinden bir adedinde taşkınlık (mani), başkasında ise çökkünlük (depresyon) bulunmaktadır. Birbirlerine zıt üzere görünen bu iki hastalık devri yatışma ve alevlenmelerle seyreder. Hastalık periyotları haricinde ise hasta çabucak büsbütün olağana döner. Kimi hastalarda ise günlük hayatı kısmen etkileyen kalıntı belirtiler görülmekle bir arada, hastalar düzelir.
Mani periyodunda kendini fazlaca enerjik, hayli coşkulu, fazlaca kıymetli hissetme, uyku gereksiniminde azalma, niyetlerde ve konuşmalarda hızlanma, cinsel istekte artma, para harcamada ve riskli davranışlarda artma üzere belirtiler olabilir.
Depresyon devrinde ise maninin tam zıttı olan hastada mutsuzluk, karamsarlık, ümitsizlik, özgüvende azalma, değersizlik hissetme, abartılı suçluluk yahut pişmanlık hisleri, evvelden zevk aldığı faaliyetlerden zevk alamama, iştahsızlık yahut uykusuzluk üzere değişiklikler, vefat ve intihar fikirleri, vücudunda sebebi açıklanamayan ağrılar ortaya çıkabilir.
kimi vakit bu iki periyodun de özelliklerini taşıyan disforik ( karma) atak görülebilir. Güç artışı, sonluluk, mutsuzluk, konuşmada hızlanma, mevt niyetleri üzere her iki periyoda ilişkin belirtiler görülebilir.
Toplumdaki yaygınlığı %2-3 civarındadır. Erkek bayan oranı eşittir ve ortalama yirmili yaşlarda başlar.
Genetik etkenler hastalık niçininin kıymetli bir kısmını oluşturur, genelde gerilimli bir olay daha sonrası birinci atak görülür ve atakların en kıymetli özelliklerinden birisi mevsimsel özellik göstermesidir. örneğin bipolar bozukluğa sahip olan bir kişi yaz periyotlarında manik atak yaşayıp, kış aylarında depresif atak geçirebilir. Genel olarak manik ataktan daha sonra depresif atak gelebilir. kimi vakit bu ataklara işitsel var isenımlar, takip edilme sanrıları, cezalandırılacağına ait sanrılar üzere belirtiler eşlik edebilir.
Tedavi his durum düzenleyicileri denilen (lityum,valproat, karbamazepin) ve vakit zaman kan seviyesi takipleri gereken çeşitli ilaç kümelerinin kullanmasıyla olur. Ataklar sırasında kimi vakit psikiyatri servisinde yatarak tedavi gerekebilir.
Bunların haricinde hayatın nizama sokulması, makûs beslenme ve alkol – unsur kullanım alışkanlıklarından uzaklaşma, müspet düşünme ve davranma hünerlerini geliştirme, gerilimle başa çıkma stratejilerini öğrenme, hastalığın seyri konusunda detaylı bilgiye sahip olma bulunmaktadır. Bipolar bozuklukta sıklıkla ömür uzunluğu tedavi gerekir.
Bipolar bozukluğa sahip şahıslar hastalık atakları konusunda bilgilendirilmeli ve atakların habercisi olabilen uyarıcı belirtiler ( uyuyamama, niyetlerde hızlanma, yavaşça gerginlik, yavaşça içe kapanma vs.) konusunda kişi bilgilendirilmeli ve bu biçimde bir durumda denetim vaktinin öncesinde başvurması istenerek tedavisi bir daha düzenlenmelidir. bu biçimdece atağın yaşanması önlenebilir yahut yavaşça belirtiler olacak biçimde denetim edilebilir.
Okumaya devam et...
Mani periyodunda kendini fazlaca enerjik, hayli coşkulu, fazlaca kıymetli hissetme, uyku gereksiniminde azalma, niyetlerde ve konuşmalarda hızlanma, cinsel istekte artma, para harcamada ve riskli davranışlarda artma üzere belirtiler olabilir.
Depresyon devrinde ise maninin tam zıttı olan hastada mutsuzluk, karamsarlık, ümitsizlik, özgüvende azalma, değersizlik hissetme, abartılı suçluluk yahut pişmanlık hisleri, evvelden zevk aldığı faaliyetlerden zevk alamama, iştahsızlık yahut uykusuzluk üzere değişiklikler, vefat ve intihar fikirleri, vücudunda sebebi açıklanamayan ağrılar ortaya çıkabilir.
kimi vakit bu iki periyodun de özelliklerini taşıyan disforik ( karma) atak görülebilir. Güç artışı, sonluluk, mutsuzluk, konuşmada hızlanma, mevt niyetleri üzere her iki periyoda ilişkin belirtiler görülebilir.
Toplumdaki yaygınlığı %2-3 civarındadır. Erkek bayan oranı eşittir ve ortalama yirmili yaşlarda başlar.
Genetik etkenler hastalık niçininin kıymetli bir kısmını oluşturur, genelde gerilimli bir olay daha sonrası birinci atak görülür ve atakların en kıymetli özelliklerinden birisi mevsimsel özellik göstermesidir. örneğin bipolar bozukluğa sahip olan bir kişi yaz periyotlarında manik atak yaşayıp, kış aylarında depresif atak geçirebilir. Genel olarak manik ataktan daha sonra depresif atak gelebilir. kimi vakit bu ataklara işitsel var isenımlar, takip edilme sanrıları, cezalandırılacağına ait sanrılar üzere belirtiler eşlik edebilir.
Tedavi his durum düzenleyicileri denilen (lityum,valproat, karbamazepin) ve vakit zaman kan seviyesi takipleri gereken çeşitli ilaç kümelerinin kullanmasıyla olur. Ataklar sırasında kimi vakit psikiyatri servisinde yatarak tedavi gerekebilir.
Bunların haricinde hayatın nizama sokulması, makûs beslenme ve alkol – unsur kullanım alışkanlıklarından uzaklaşma, müspet düşünme ve davranma hünerlerini geliştirme, gerilimle başa çıkma stratejilerini öğrenme, hastalığın seyri konusunda detaylı bilgiye sahip olma bulunmaktadır. Bipolar bozuklukta sıklıkla ömür uzunluğu tedavi gerekir.
Bipolar bozukluğa sahip şahıslar hastalık atakları konusunda bilgilendirilmeli ve atakların habercisi olabilen uyarıcı belirtiler ( uyuyamama, niyetlerde hızlanma, yavaşça gerginlik, yavaşça içe kapanma vs.) konusunda kişi bilgilendirilmeli ve bu biçimde bir durumda denetim vaktinin öncesinde başvurması istenerek tedavisi bir daha düzenlenmelidir. bu biçimdece atağın yaşanması önlenebilir yahut yavaşça belirtiler olacak biçimde denetim edilebilir.
Okumaya devam et...