Helikopter ailelerin çocukları isyan ediyor: başımın üzerinde dönüp durma!

Esenyurtlu

Global Mod
Global Mod
Helikopter ebeveynler daima çocuğunun yanında olan, onlar yerine karar veren, çocukların var oluşunu yok eden, çocuğun kendi sonlarını çizmesine müsaade etmeyen ve onu kendi hudutları ortasında yaşamaya zorlayan ebeveynlerdir. Helikopter ailelerin çocukları gelecekte rastgele bir sorun karşısında tahlil yolu bulmakta zorlanan, kendini yetersiz hisseden, ilgilerinde katı hudut koyan yahut hudutları ziyadesiyle geçirgen olan bireylere dönüşürler.

Helikopter ebeveynler, konutta sırf anne ya da baba olabileceği üzere, anne ve baba bir arada çocuğa fazlaca müdahale ediyor da olabilir. Öte yandan, bireyde baskı kuran anne babalara dikkatli baktığımızda kimi bazı anne ya da babanın, çocuklar üzerinde hâkimiyet kurmanın yanı sıra eşi üzerinde de müdahaleci davranışlara sahip olabildiğini görüyoruz. Bu da çocuğun, davranışları kopyalayarak arkadaşları üzerinde baskı kurmaya çalışan bir bireye dönüşmesini ya da tam bilakis epey içine kapalı biri olmasını birlikteinde getirebiliyor. bu biçimde denetim etme duygusu yüksek ya da çok dertli ebeveynler, çocukların gerilim yüklenmesine sebep oluyorlar.

Şayet kendinizi helikopter ebeveyn tarifine yakın buluyorsanız, daha kıymetlisi çocuğunuz daima ona müdahale ettiğinizi belirtip isyan ediyorsa ya da baskı görmemek ismine hislerini ve hayatını sizden olabildiğince gizliyorsa Öztürk’ün teklifleri işinize yarayabilir. İşte ebeveynlere epey özel tavsiyeler:

1-) Suçlamak Yerine Kendi Hislerinizi Tabir Edin

Çocuklarla irtibatı güçlendirebilmek için ebeveynler evvel kendi benliklerine odaklanmalıdır. “Çocuğum ödev yapmıyor; ilgisiz, huysuz ve bizimle konuşmuyor” üzere cümleler suçlayıcı niteliktedir. Aile bireyleri her vakit kelama “ben” diye başlamayı, “ben’ lisanıyla konuşmayı öğrenmelidir. İşte size bu yeni lisanı konuşurken sıkça sorduğumuz bir soru: BEN ne yapıyorum da çocuğum benimle bağlantı kurmuyor? niye huysuz yahut ilgisiz?

Unutmayalım ki çocuklar, bir oyun hamuru değildir. ötürüsıyla bizim verdiğimiz biçime girmek zorunda da değiller! Çocuklarımıza baskı kurma, daima onların yerine düşünme gereksinimimiz nereden geliyor? Öncelikle buna odaklanmalıyız. Burada ebeveynlere de yardımcı olabilecek küçük bir ipucu: Bir insan kendisiyle nasıl bağ kuruyorsa diğerleriyle da o biçimde bağlantı kurar. Kendinizi daima azarlıyorsanız, yetersiz hissediyorsanız; bu hali ve hisleri etrafınızdakilere, bilhassa de çocuklarınıza yansıtıyor olabilirsiniz. bu biçimde evvel kendinizi özgürleştirmeli, kâfi hissetmeli, hem muvaffakiyet hem başarısızlık hallerinde bir epey tecrübe kazandığımızı içselleştirmelisiniz. Bu çalışma çocuğunuzu rahatlatacağı üzere, kendi hayatınız üzerinde kurduğunuz baskıların da kalkmasına yardımcı olabilir.

Akabinde çocuklarımıza da kendilerini tabir ederken, hislerinden dolayı diğerlerini suçlamamayı öğretmemiz gerekiyor. bu biçimdece diğerlerini suçlamadan kendi hislerinin sorumluluğunu alabilirler. “BEN bunun sorumluluğunu alıyorum” demeyi öğrenen çocuklar duygusal olarak güçlenirler. Bu küçücük alışkanlık, hem aile ortasında birebir vakitte öbürleri ile olan toplumsal münasebetlerde de epeyce olumlu sonuçlar yaratacaktır.

2-) Geçmişin Yükünden ve Geleceğin Tasalarından Özgürleşin

Aile içi bağlantıda sıkça karşılaşılan meselelerden biri, “Sen daima şunları yapıyorsun” diye geçmişi tekrar etmek ya da gelecek telaşı ile olumsuz senaryolar kurmaktır. Bunları biz yapabileceğimiz üzere çocuklar da dertlerle agresif davranışlar sergileyebilirler. Bunu aşabilmenin yolu, hislerle temas kurabilmek için vakit ayırmaktır. Şayet çocuğunuzla gereğince vakit geçirirseniz, hislerine ulaşabilme talihiniz olur. Çocuklarımız ismine karar vermek, onların her işini yapmak, onun his ve düşünlerini sormadan hayatını şekillendirmek yerine onların hislerini dışa vurmalarını sağlamaya ihtimam göstermeliyiz. Kendimizi ve çocuklarımızı her vakit “Şimdi ve burada” hissettiğimiz noktaya çekmeliyiz. Bu, evvela geçmişin olumsuzluklarından ve yenidenlanan arbedelerden kurtulmaya fayda. olağan olarak tıpkı biçimde gelecek hakkında karamsar kanılardan uzaklaşıp hafifçelememizi de sağlar. nazaranceksiniz ki, artık ve şu anda aslında epeyce fazla sorun yoktur. Yalnızca hissettiklerimiz vardır. Çocuklarınızın ne hissettiğini anlayabilmek için, “Şu anda neleri fark ediyorsun?”, “Seni ne kaygılandırıyor ve bu kaygını nasıl yaşıyorsun?”, “Şu anda ne hissediyorsun?’ üzere sorular sorarak çocuklarımızı anlamaya çalışmalıyız.

3-) Muhtaçlıklarını Anlamaya Çalışın ve Kişiselliğine Hürmet Duyun

Hayatta her şey zıt kutbuyla vardır. Şayet bir kişi, “Asla tembellik etmem” diyorsa kendini bir kutupta var edebiliyor ve başka kutbu yadsıyordur. ötürüsıyla bu kişi, kendisinde kabul etmediği kimi olguları diğerlerinde da kabul etmez hatta yargılar. halbuki biz iki kutbu da içimizde barındırmalı ve temas etmeliyiz. Münasebetlerde de zıt kutup vardır. Bu kutupların ortasında bir hudut bulunur. Bu kutuplar, tam sonda, muhtaçlıkları kadar buluşup ayrışmalıdır. Biri ötekinin sonuna girerse orada sıkıntılar başlar. ötürüsıyla hem çocuklarımızla bağlantılarımızda birebir vakitte diğerleriyle bağlantımızda, bize karşı bir tepki olduğunda, “Ben karşıdakinin hududunu aşıyor muyum? Çocuğumun şahsi alanına mı giriyorum?” diyerek kendimizi sorgulamalıyız. Üstelik düzgün niyetli sandığımız atılımlarımızın bir kısmı, çocuğun uygunluğu için değil yalnızca kendi beklentilerimizden kaynaklanıyor olabilir. Bu durumda, “Karşımdakinin gereksinimlerini ne kadar anlamaya çalışıyorum?” diyebilmek hayli kıymetlidir. Tahminen ısrarla yardımcı olmaya çalıştığınız çocuğunuz, o anda yalnızca problemini kendi başına çözebilme bahtını özlüyordur. Sorunları çözerek büyüdüğümüz düşünülürse, bu fazlaca yerinde bir beklenti değil mi?

Birey alaka kurarken sonlarına rahat bir biçimde girilmesine müsaade ederse kişiselliğini kaybeder. Bu, kişinin daima oburu için yaşadığını gösterir. Helikopter ebeveynler, daima olarak çocuklarının sonlarına girerler. Çocuğun his ve fikirleri gitgide yok olur. Ya da çocuk anne ve babasının baskısından kurtulmak için hudutlarını kimseye açmaz. Ancak biz beşerler, yalnızca münasebetler yoluyla varlığımızı hissedebiliriz. Kendisini bağlantıya kapatan çocuk diğeriyle bağ kuramadığı için zenginleşemez. İrtibat kurmak isteyenlere ise kuşkuyla yaklaşır. Bağ kuramayan çocuk, vakit içinde umursamayan tutumlar stantlar. halbuki çocuk neye gereksiniminin olduğuna farkına varmalı ve etraftaki kaynaklarla gereksinimini nasıl gidereceğine odaklanmalıdır.

4-) Çocuklar kesinlikle özgürce seçim yapma hakkına sahip olmalı!

Kendi kararlarını veremeyen, yaptıklarının sorumluluğunu alamayan, daima öbürleri tarafınca yönlendirilen çocuklarda, özgüven gelişemez. Bir çocuğun çikolata istediğini düşünelim. Ailecek çikolata standına gidiyorlar ve annenin gözüne hayli sevdiği bir çikolata çarpıyor. Anne bir yandan da daha öncesinden tattığı ve beğenmediği öbür bir çikolatayı görüyor. Anne burada ne yapmalı? Çocuğun tadı hoş olmayan çikolatayı seçmesini engellemeli mi ya da tadı hoş olanı söyleyerek karar etabında yükünü hissettirmeli mi? Cevap: Çocuklar kesinlikle özgürce seçim yapma hakkına sahip olmalı. Çocuk -anneye bakılırsa- tadı hoş olmayan bir çikolatayı seçse bile, buna müsaade verebilmemiz gerekir. Sorumluluğu kendisi aldığı için çikolatayı beğenmese de seçim yapmayı, sezgi geliştirmeyi öğrenir; kendi zevklerine, damak tadına dair fikir edinir ve pahalı bir tecrübe kazanmış olur. Bu sıradan fakat değerli bir alışkanlıktır. ömrün her alanında birey, yaptığı şeylerin sorumluluğunu almayı öğrenir. Sonuç makus de olsa, bu bireye, yeni bir şey öğretir. Çocuk gerekirse yeni bir yol arayışına girer. Bir çocuğa kendi yaralarını sarmayı öğretmek, tahminen de hayata hazırlarken verilebilecek en pahalı armağandır!

Bir öbür açıdan bakacak olursak hoş olarak nitelendirdiğimiz çikolatanın tadı tahminen de yalnızca anneye nazaran hoştu. Bu, annenin zevki ve annenin muhtaçlığı ile şekillenmişti. Kendi gereksinimlerimizi oburlarının gereksinimi üzere gördüğümüzde hep münasebetlerimizde sorun yaşarız. Çocuklarımız kendi gereksinimlerini kendileri belirlemeli ve kararlarının sorumluluğunu almalıdır. Unutmamalıyız ki, birey ebediyen hayatının başrolünü kendisi oynamalıdır.

Okumaya devam et...
 
Üst