Çocuklar bizim fark edemediğimiz biçimde fazlaca âlâ gözlemciler. Her ayrıntıyı bizlerden daha süratli manaya kapasiteleri var. Bilhassa ergenlik öncesinde epey daha süratli biçimde bizi kopyalıyorlar. Yetişkinler üzere gelecek derdi ve geçmiş travmalarıyla ilgilenmekten fazla anı yaşıyorlar. Bu yüzden bizi açık zihinleriyle bizden daha fazlaca nazarann ve gözlemleyen çocuklarımızın davranışlarımızı örnek aldıklarını unutmamamız gerekiyor.
Ebeveyn olarak bebekliğin sonlarına yanlışsız bize ahenk sağlamalarını istiyoruz. İstediğimiz vakit istediğimiz üzere davranmasını, saatlice uyumasını, yemesini, yerinde durmasını, koşmasını,zıplamasını, konuşmasını, beklemesini, sıraya girmesini, ayrılabilmesini, hislerini söz etmesini, sorunlarını kendi başına çözmesini, çatışmalarını çözmesini istiyor ve beklemeye başlıyoruz. Bu beklentileri olağan karşılıyorsanız bu beklentilerin olmasındaki asıl sorumlu bireylerin ebeveynler ve çocuğa en yakınında bakan şahıslar olduğunu kabul etmelisiniz. Bizim kendi davranışlarımızda, söz ettiğimiz kanılarda oluşacak çelişkiler de çocukların kuralları benimsemelerinde çok tesirlidir. Bu noktada ebeveyn olarak en çok dikkat etmemiz gereken davranışlardan birisi DENGELİ olmamızdır.
Çocuklar tabiatları gereği hudut ararlar. Zira tehlike anında korkarlar ve korunmaya gereksinim duyarlar. Bizler sonları koyduğumuz vakit aslında bir nevi onlara konfor alanı sunmuş oluyoruz. Kuralların olmadığı, özgür vakit içinderın çok olduğu, çocuğun özgürlük hissini hissedeceğini var iseyarak sınırsızlık yaşaması aslında çocuğun güvensizlik, savunmasızlık ve yalnızlık hislerini hissetmelerine niye olabiliyor. Bu yüzden çocuklar her ne kadar hudut zorlarsa zorlasın bir arada gereksinimini yerinde gereğince karşılayacak kadar özgürlük ve kural içinde bir yerlerde durmamız gerekiyor.
Kendi tabir lisanımızı de suçlayıcı sen lisanı yerine ben ile başlayan kendinize ve etrafınıza olan tesirleri deklare ettiğınız, daha hayli empati geliştirmesini sağlayacak, yalnızca kural olduğu için değil o denli olması gerektiğini düşünmesini sağlayacak cümleler kurmaya uğraş göstermek gerekiyor. Bu mevzuyu BEN LİSANI VE SEN LİSANI bahis başlığında makalelerimden okuyup öğrenebilirsiniz.
Kural olmayan meskenlerde büyüyen çocuklar nerede nasıl davranacaklarıyla ilgili hudut olmadığı için özgür hissederlerken nasıl duracaklarını, ne yapacaklarını kestiremeyebilirler. Kurallar koyabilmek uygulayabilmek için de çocuk ve ebeveyn içinde bir bağ olmalı. Çocuğun gereksinimlerini anlamadan doruktan inme kurallara uyma beklentisi de gerçek dışı olacağı için kural ve sonlar ÇOCUĞUN MUHTAÇLIKLARI öncelikli gözetilerek oluşturulmalıdır.
İstediğimiz biçimde davranması için baştan durumla ilgili bilgilendirmeyi net bir biçimde açıklamak çocuğun durumu anlaması ve yapması gereken şeyleri bilmesi açısından yararlı olacaktır. Örneğin bir markete gidilmedilk evvel marketten istediği bir şey olup olmadığını sorarak hududu markete gitmeden belirlemek ve birlikte karar vermek orada yaşanacak krizi önleyecektir.
Kural oluşturma sıkıntınıza pratik olarak şu soruları sorarak bakabilirsiniz.
Kurallar konduğunda tutarsızlık yapmamak için çocukla zıtlaşmadan, onun muhtaçlıklarını gözeterek ilgi cazip hale getirerek, zorlamadan, ağlatmadan, sevdirme ve özendirme yollarını tercih etmeye çaba göstermek gerekir. Örneğin banyo yapılacağı vakit banyoya girmek istemeyen çocuğu suyla oynaması için başlarda ilgisini çekecek şeyler üretebilirsiniz. Banybu biçimdeı diye bir rutin oturtmak bunu kelama dökerek fazlacaça tekrar etmeniz gerekir. Ya da onunla 20 defa tıpkı cümleyi duyması öğrenmesini sağlayabilirsiniz. “Ben senin bebeğini yıkamaya gidiyorum, sen de yıkamak ister misin?” üzere alımlı bir cümle ile davet etmek, daha büyük yaşta bir çocuk ise “Senin için ne vakit banyo yapmak uygun olur?” sorusuyla sorumluluğu olna vererek çocukla yanlışsız bir bağlantı yolu oluşturulabilir. Bir işi yaparken “iyi ki bunu yapıyoruz” üzere teşvik cümleleriyle beslemek sevmesini ve o davranışı yinelamasına katkı sağlayabilir. Bilgisayar ya da TV karşısından ayrılmak istemeyen çocuğa ilgisini çeken oyunlar teklif edilmesi ve akabinde bir arada vakit geçirerek çocuğun eğlenme gereksinimini karşılayabilirsiniz.
Okumaya devam et...
Ebeveyn olarak bebekliğin sonlarına yanlışsız bize ahenk sağlamalarını istiyoruz. İstediğimiz vakit istediğimiz üzere davranmasını, saatlice uyumasını, yemesini, yerinde durmasını, koşmasını,zıplamasını, konuşmasını, beklemesini, sıraya girmesini, ayrılabilmesini, hislerini söz etmesini, sorunlarını kendi başına çözmesini, çatışmalarını çözmesini istiyor ve beklemeye başlıyoruz. Bu beklentileri olağan karşılıyorsanız bu beklentilerin olmasındaki asıl sorumlu bireylerin ebeveynler ve çocuğa en yakınında bakan şahıslar olduğunu kabul etmelisiniz. Bizim kendi davranışlarımızda, söz ettiğimiz kanılarda oluşacak çelişkiler de çocukların kuralları benimsemelerinde çok tesirlidir. Bu noktada ebeveyn olarak en çok dikkat etmemiz gereken davranışlardan birisi DENGELİ olmamızdır.
Çocuklar tabiatları gereği hudut ararlar. Zira tehlike anında korkarlar ve korunmaya gereksinim duyarlar. Bizler sonları koyduğumuz vakit aslında bir nevi onlara konfor alanı sunmuş oluyoruz. Kuralların olmadığı, özgür vakit içinderın çok olduğu, çocuğun özgürlük hissini hissedeceğini var iseyarak sınırsızlık yaşaması aslında çocuğun güvensizlik, savunmasızlık ve yalnızlık hislerini hissetmelerine niye olabiliyor. Bu yüzden çocuklar her ne kadar hudut zorlarsa zorlasın bir arada gereksinimini yerinde gereğince karşılayacak kadar özgürlük ve kural içinde bir yerlerde durmamız gerekiyor.
Kendi tabir lisanımızı de suçlayıcı sen lisanı yerine ben ile başlayan kendinize ve etrafınıza olan tesirleri deklare ettiğınız, daha hayli empati geliştirmesini sağlayacak, yalnızca kural olduğu için değil o denli olması gerektiğini düşünmesini sağlayacak cümleler kurmaya uğraş göstermek gerekiyor. Bu mevzuyu BEN LİSANI VE SEN LİSANI bahis başlığında makalelerimden okuyup öğrenebilirsiniz.
Kural olmayan meskenlerde büyüyen çocuklar nerede nasıl davranacaklarıyla ilgili hudut olmadığı için özgür hissederlerken nasıl duracaklarını, ne yapacaklarını kestiremeyebilirler. Kurallar koyabilmek uygulayabilmek için de çocuk ve ebeveyn içinde bir bağ olmalı. Çocuğun gereksinimlerini anlamadan doruktan inme kurallara uyma beklentisi de gerçek dışı olacağı için kural ve sonlar ÇOCUĞUN MUHTAÇLIKLARI öncelikli gözetilerek oluşturulmalıdır.
İstediğimiz biçimde davranması için baştan durumla ilgili bilgilendirmeyi net bir biçimde açıklamak çocuğun durumu anlaması ve yapması gereken şeyleri bilmesi açısından yararlı olacaktır. Örneğin bir markete gidilmedilk evvel marketten istediği bir şey olup olmadığını sorarak hududu markete gitmeden belirlemek ve birlikte karar vermek orada yaşanacak krizi önleyecektir.
Kural oluşturma sıkıntınıza pratik olarak şu soruları sorarak bakabilirsiniz.
- Çocuk kuralı niçinleriyle zihninde oturtabildi mi?
- Çocuğun yaşına uygun mu?
- Çocuğun muhtaçlığını karşılıyor mu yoksa gereksinimine mahzur oluşturacak bir kural mı?
- Çocukla uygulamaya çalıştığınız kuralla ilgili örnek alacağı davranışlara şahit oluyor mu?
- Siz beklediğiniz davranış konusunda çocuğa örnek olabildiniz mi?
Kurallar konduğunda tutarsızlık yapmamak için çocukla zıtlaşmadan, onun muhtaçlıklarını gözeterek ilgi cazip hale getirerek, zorlamadan, ağlatmadan, sevdirme ve özendirme yollarını tercih etmeye çaba göstermek gerekir. Örneğin banyo yapılacağı vakit banyoya girmek istemeyen çocuğu suyla oynaması için başlarda ilgisini çekecek şeyler üretebilirsiniz. Banybu biçimdeı diye bir rutin oturtmak bunu kelama dökerek fazlacaça tekrar etmeniz gerekir. Ya da onunla 20 defa tıpkı cümleyi duyması öğrenmesini sağlayabilirsiniz. “Ben senin bebeğini yıkamaya gidiyorum, sen de yıkamak ister misin?” üzere alımlı bir cümle ile davet etmek, daha büyük yaşta bir çocuk ise “Senin için ne vakit banyo yapmak uygun olur?” sorusuyla sorumluluğu olna vererek çocukla yanlışsız bir bağlantı yolu oluşturulabilir. Bir işi yaparken “iyi ki bunu yapıyoruz” üzere teşvik cümleleriyle beslemek sevmesini ve o davranışı yinelamasına katkı sağlayabilir. Bilgisayar ya da TV karşısından ayrılmak istemeyen çocuğa ilgisini çeken oyunlar teklif edilmesi ve akabinde bir arada vakit geçirerek çocuğun eğlenme gereksinimini karşılayabilirsiniz.
Okumaya devam et...